Na enkele wintertrekkings door de Ardennen, de Vogezen, de Vooralpen en Noorwegen, doorploegde Iris Lauwaert vorig jaar de sneeuw van Fins Lapland. Gewapend met ski’s en een slee slalomden zij en haar zes compagnons tussen de naaldbomen en de rendieren. Lees hier het verslag van haar sneeuwtrekking in Finland.

“We kozen voor een sneeuwtrekking in Finland omdat we het noorderlicht wel eens wilden zien”, steekt Iris van wal. “Op HikingAdvisor.be lazen we enkele fijne wandelverslagen, waardoor ons oog viel op het nationaal park Urho Kekkonen in Lapland. Dat grenst in het oosten met Rusland en heeft in tegenstelling tot de rest van Finland meer reliëf. We steken al eens graag een bergje over om van een verzicht te genieten.”

Hoeveel kilometer vorderden jullie gemiddeld per dag?

“Op gemakkelijk terrein haal je meestal iets van een twintig à dertig kilometer, maar wij deden er slechts tien tot vijftien. Door de diepe sneeuw en de vele bomen was het terrein moeilijk begaanbaar. Er waren ook weinig sporen van voorgangers of sneeuwscooters waarin we konden stappen. Daarnaast weet je op voorhand niet altijd wat je kan verwachten. Wat bijvoorbeeld aangekondigd werd als een korte tocht waarin we enkel een heuvel moesten oversteken, bleek in werkelijkheid een serieuze tegenvaller. Op de berg stonden zoveel rotsblokken en bomen, dat we amper vooruit geraakten. Onze sledes bleven vastzitten of rolden de helling af, en ikzelf viel en klikte uit mijn ski, waardoor ik dieper dan mijn middel in de sneeuw terechtkwam. Pas na een halfuur ploeteren, geraakte ik terug in mijn ski. Anderen die gevallen waren, moesten we zelfs met touwen weer recht hijsen uit de sneeuw. Gevolg was dat we pas tegen de late namiddag boven op de berg stonden. De afdaling die volgde was voor de minder goede skiërs een echte beproeving. De goede skiërs daarentegen vlamden naar beneden (lacht).”

Is het evident om je weg te vinden in een besneeuwd landschap?

“We hadden onze route al op voorhand thuis uitgestippeld, afgedrukt op een kaart en ingegeven in de gps. Wanneer we de langlaufpistes verlieten, verdween ook de wegmarkering. Vanaf dat moment probeerden we het landschap te lezen en het te vergelijken met de kaart. Zo konden we min of meer inschatten over welke bergflank we moesten lopen, welke rivier of hoogtelijn we konden volgen en of er een meer over te steken viel. Wanneer het te moeilijk werd om ons te oriënteren, bijvoorbeeld bij een white-out (een storm waarbij alles wit is en je niets meer ziet) volgden we de gps. Elke dag keken we hoe we vorderden ten opzichte van ons einddoel en indien nodig pasten we de route aan. Voor de laatste dag hadden we een taxibusje gereserveerd dat ons zou komen oppikken op een behoorlijk afgelegen weg. Alleen was het gebied die dag erg moeilijk leesbaar en liepen we verkeerd, waardoor we op het einde nog serieus door hebben moeten skiën. We kwamen uiteindelijk maar een kwartier op voorhand op het afgesproken punt aan. Dat was even stressen.”

Hoe zag zo’n stapdag er doorgaans uit?

“We hebben onze tocht in de tweede helft van februari gemaakt, waardoor we toch licht hadden van ongeveer acht uur ’s morgens tot vijf uur ’s avonds. Vanaf het ontbijt stapten we eigenlijk het grootste deel van de dag. Onze lunchpauze hielden we bewust kort, opdat we niet te fel zouden afkoelen. Als we bij de slaapplek arriveerden, begon er een paar man sneeuw te smelten om te koken, terwijl de rest de tenten opzette. Het jammere aan een wintertrekking is dat het ’s avonds te koud is om lang gezellig aan een kampvuur te keuvelen. Meestal kropen we rond acht uur in onze slaapzak en kwamen we er twaalf uur later weer uit.”

Sliepen jullie de hele reis in een tent?

“Drie keer in de tent, twee keer in een hutje en twee keer in een shelter. De hutjes zijn kleine gebouwen met een kachel, een droogtoilet en een houtvoorraad. Je mag er binnen slapen. In dit park stonden een aantal gratis hutjes, die werkten volgens het principe first come first serve. Andere waren te reserveren. Een shelter is een verhoogd platform met een afdak en drie wanden, een droogtoilet, vuurplek en een houtvoorraad. Finland is zo goed voorzien voor trekkers dat sommige kampeerders zelfs geen tent meenemen, maar wij hebben toch liever ons materiaal bij de hand. Stel dat je onverwacht in een sneeuwstorm terechtkomt…”

Gebeurde dat ook?

“Nee. Er waren gelukkig weinig sneeuwbuien tijdens onze trip en het was ook niet zo heel koud. De gemiddelde temperatuur overdag schommelde tussen nul en min vijf graden en ’s nachts daalde ze tot min vijftien. Warmer weer heeft wel als nadeel dat je sneller gaat zweten. En als je iets moet vermijden tijdens een wintertrip, dan is het vocht. Je merkt het elke ochtend aan je boots. Overdag zweet je in schoenen en dat zweet bevriest ’s nachts. Het is écht geen pretje om ’s morgens met je voeten in ijskoude, verharde boots te kruipen. Je moet je schoenen altijd heel goed openzetten voor je gaat slapen, of je voet geraakt er de volgende dag gewoon niet in.”

Waarom kiest iemand er eigenlijk bewust voor om een week lang door de kou te lopen?

“Je bent een hele dag gefocust op je ritme, je bewegingen, op jezelf warm houden. Het buiten zijn, de stilte… ik vind dat ontspannend. Het is ook fijn als je onderweg dieren tegenkomt. Zo zagen we geregeld rendieren – soms wel groepen van 50 tot 100 dieren – raven, sneeuwhoenders en verschillende andere vogelsoorten.”

Hebben jullie uiteindelijk het noorderlicht gezien?

“Jawel, op de enige avond met een open hemel. Al hadden we het bijna gemist! We sliepen die nacht in een hut, toen een van de teamleden naar het toilet ging. Door het gaatje in de deur zag ze witte, dansende nevels aan de hemel. Op zich niet spectaculair, maar we zijn voor de zekerheid toch allemaal eens gaan kijken. Toen iemand een foto maakte, zagen we op het schermpje van het toestel dat de wolken groen bleken. Beetje bij beetje werden ze ook groener voor het blote oog. Het was niet zo indrukwekkend als we gehoopt hadden, maar natuurlijk waren we wel in onze nopjes.”

Een paklijst voor een wintertrekking? Dit nam Iris mee.