Dierenspotters, opgelet. Hoewel veel mensen er graag in de lente op uit trekken om dieren te observeren en tegelijk te genieten van de eerste warme zonnestralen, biedt ook de herfst uitkomst. Op zoek naar bronstige herten, prachtige vogels en ander wild zochten we drie inspirerende wandelingen uit. Perfect voor een herfstig weekendje weg!
Tekst: Iris Timmermans
Herfstwandelingen
Wild in overvloed in het Woud van Anlier
Wie van de herfst houdt, zit in het najaar goed in het Woud van Anlier, een van de grootste bosmassieven in de Belgische Ardennen. Een waas van oranje en roodgekleurde bomen tekenen dan het gebied, verspreid over wel 7000 hectaren. In dit uitgestrekte bos vind je veel dieren zoals wilde zwijnen, edelherten en reeën. Maar ook een grote variatie aan vogels.
In het woud liggen talloze wandel- en fietspaden. Sommige gaan langs kleine dorpen of bierbrouwerijen, anderen nemen je mee diep de natuur in. Er is niet specifiek één wandeling om dieren te spotten, die zitten namelijk over het hele bos verspreid. Wel is er een wandeling vernoemd naar de zeldzaamste bezoeker: ‘Het koninkrijk van de zwarte ooievaar’.
Omdat de zwarte ooievaar in warmere streken overwintert, zal je dit bijzondere dier hier in de herfst en winter helaas niet treffen. Toch is ‘zijn’ wandeling, net als vele andere paden, de moeite waard. Zo heb je kans om andere vogels te zien en horen, zoals de bosuil, pimpelmees, glanskop en winterkoning. Onderweg loop je langs valleien en rivieren.
- Opgelet! Het is jachtseizoen. De herfstperiode trekt niet alleen natuur- en vogelliefhebbers naar het woud, ook voor jagers is dit de tijd van het jaar. Houd hier rekening mee wanneer je een wandeling in de Ardennen plant, sommige delen kunnen namelijk voor een of meer dagen afgesloten zijn.
Vogelparadijs de Hoge Dijken
Een klein natuurgebied in het westen van ons land, staat bekend als een vogelparadijs in Vlaanderen: de Hoge Dijken. Het is een relatief jong natuurgebied. Tijdens de aanleg van snelweg Brugge – Veurne in de jaren 70 putten ze zand uit dit gebied, kort daarna ontstond de plas. Even later deden verschillende watervogels hun intrede. De kluut, fuut en oeverzwaluw zijn een paar van de vaste gasten. ’s Winters overwinteren hier ook vogels zoals de wintertaling en slobeend, en de zeldzamere smient en zaagbek. In de wintermaanden biedt de Hoge Dijken onderdak voor ruim vijfduizend vogels, bij strenge winters soms wel tienduizend!
Het wandelpad rondom de plas is met zo’n drie kilometer relatief kort, als je snel doorstapt ben je in een halfuurtje rond. Leuker is het om in elke vogelobservatiehut een kijkje te nemen, om zoveel mogelijk vogels te spotten. Rondom de plas liggen in totaal vier hutten, alle met een eigen vogelnaam en een uniek uitzicht over de plas. In zo’n vijftien jaar vogelobservaties zijn hier ruim 200 verschillende vogelsoorten waargenomen. Hoeveel tel jij er?
- Tip! Neem tijdens je bezoek aan de Hoge Dijken een vogelgids mee. Bijvoorbeeld de Zakgids Vogels van Nederland en België, of de ANWB Vogelgids van Europa voor wie graag ook elders in Europa vogelt.
Bronstige herten op de Hoge Veluwe
Hoewel de rust vaak overheerst op de Hoge Veluwe in Nederland, is dit tijdens de herfst anders. Grote kans dat je tijdens je wandeling opschrikt van de versiertrucs van bronstige edelherten. De herfstmaanden staan gelijk aan de paarperiode voor deze dieren. Midden in de bossen brullen de herten elkaar toe, ook wel burlen genoemd. Wie het hardst burlt, wint. En mag er met de hinde, het vrouwtje, vandoor. Soms loopt het burlen uit tot een gevecht; de herten vliegen elkaar aan. Met de kolossale geweien botsen ze hard tegen elkaar op. Een bijzonder tafereel.
Waar kan je dit natuurwonder aanschouwen? Onder andere in de Hoge Veluwe in Nederland. Hier leven zo’n 200 edelherten. In diverse uitkijktorens bewonder je met geluk het schouwspel. Vooral tijdens de ochtend- en avonduren heb je de grootste kans. Neem een verrekijker mee, de torens bieden wijds uitzicht.
Meer zekerheid om burlende edelherten te aanschouwen? Ga dan mee op ‘bronstexcursie’. Een boswachter neemt je mee naar een afgesloten gedeelte van het park, ingericht als rustruimte voor de herten. Tijdens de excursie vertelt de boswachter je van alles over de dieren. Wist je bijvoorbeeld dat de herten voorafgaand aan de paarperiode een lichamelijke verandering doorgaan? Een wisseling in hormonen maakt dat hun spieren groter worden.
- Afgesloten delen in het park. Tijdens de bronstperiode zijn enkele delen van het park afgesloten. Dit om de edelherten rust en ruimte te gunnen tijdens het paarseizoen. Sommige wandelpaden en observatietorens zijn hierdoor niet toegankelijk. Ook goed om weten: de bronstexcursie is populair, de weekenden zijn vaak ruim van te voren volgeboekt, weekdagen bieden meer mogelijkheden. Boek de excursie via www.hogeveluwe.nl/nl/agenda/bronstexcursie.
Check ook deze herfstwandelingen in Wallonië.