Home Bestemmingen Fietsverhaal: de Iron Curtain Trail fietsroute in Tsjechië

Fietsverhaal: de Iron Curtain Trail fietsroute in Tsjechië

0
Fietsverhaal: de Iron Curtain Trail fietsroute in Tsjechië

Grenzen aftasten. Hier en daar een grens verleggen. Ik doe niets liever. Wanneer de vraag werd gesteld om een stukje langs het IJzeren Gordijn te fietsen, de grens die Europa ooit in tweeën splitste,  moest ik niet lang nadenken. Langs deze voormalige grens loopt een prachtige 10.000 kilometer lange fietsroute, de Iron Curtain Trail (EuroVelo13). Daarvan reed ik een stukje in Tsjechië.

De route was confronterend het ene moment, puur genieten het andere. De nakende herfst probeerde zichtbaar kleurrijk haar intrede te maken, maar koning zomer liet zich nog niet van het toneel verdrijven. Kortom, prachtige fietsomstandigheden!

Tekst & Foto’s: Evelien Jansen

De Iron Curtain Trail fietsroute in Tsjechië

Volg de blauwe 13

Tijdens de Koude Oorlog verdeelde het IJzeren Gordijn Europa in het communistische Oostblok en het kapitalistische Westen. In 1989 viel deze scheiding weg. De zichtbare hekken en de  onzichtbare mijnenvelden werden verwijderd, enkel de vele wachttorens onderweg verraden dat hier ooit een scheidingslijn liep. Precies op deze fictieve lijn loopt vandaag de Iron Curtain Trail, onderdeel van EuroVelo13, het Europese fietsnetwerk.

De route is in totaal 10.000 kilometer lang, begint bij de Barentszzee en voert langs de Noorse en Fins-Russische grens naar de Oostzee. Vervolgens dwars door Duitsland, Tsjechië, Slowakije, Hongarije en Bulgarije, Macedonië en Griekenland tot aan de Zwarte Zee. Het traject in Tsjechië is 770 kilometer lang en voert van Hranice op de grens van Beieren en Tsjechië, tot aan Zuid-Moravië en daarvan mocht ik een kleine 300 kilometer proeven. De trail in Tsjechië is vandaag nog niet zo populair. En dat is zonde, want de omgeving is prachtig en de bewegwijzering perfect: volg gewoon de gele borden met de blauwe 13.

TIP: Het terrein is erg gevarieerd. Meestal rustig glooiend en heuvelachtig, maar soms word je toch verrast door een venijnige klim. Op de plaatsen waar oude spoorwegen werden ontmanteld ligt er heerlijk vlak asfalt, maar er lopen ook delen van de route door bossen en langs gravelwegen. Ze zijn op zich makkelijk te berijden, dus een mountainbike is niet per se nodig, maar een fiets met iets dikkere banden is aan te raden.

Ready, set.. GO

De start van onze vierdaagse fietstocht vindt plaats in het West-Boheemse stadje Cheb, in de regio Karlsbad. Cheb staat bekend vanwege hun kasteel met toren van zwarte lavasteen en groot middeleeuws trebuchet dat midden op de binnenplaats staat. Mooi, maar nu wordt het tijd om eindelijk op die fiets te springen. De eerste kilometers gaan meteen steil omhoog. Gelukkig schenkt de eerste pauze ons meteen een fantastisch uitzicht!

Op de top van de heuvel ten noordoosten van het dorp Starý Hrozňatov staat de Maria Loreto kapel. Het is een van de best bezochte bedevaart-kerken in Tsjechië. Onder het communistische regime raakte dit bedevaartsoord in verval – in 1992 werd de kapel gerenoveerd – want het is vooral in dit grensgebied waar mensen werden verdreven tijdens de Koude Oorlog. Er kwamen veel huizen leeg te staan. Soms verdwenen er zelfs hele dorpen. Op deze plaatsen langs de trail werden foto’s geplaatst van hoe het er vroeger uitzag en dat voelt best vreemd aan. Tot in 1989 was dit gebied totaal ontoegankelijk. Met hoge hekken, wachttorens en mijnenvelden probeerde het DDR-regime te voorkomen dat mensen naar het westen vluchtten. Ook hier waarschuwen borden je onderweg: sommige mijnen zijn nog steeds niet ontdekt. Blijf dus maar beter steeds op het pad!

Kynžvart kasteel en kuuroord Mariánské Lázně

Langs de route ligt het Slot Kynžvart. En dit is beslist een bezoekje waard. Het was destijds dé plek voor diplomatieke bijeenkomsten. Mijn mond viel in in ieder geval open van verbazing  bij het aanschouwen van de immense dinerzaal. Go check it out!

Acht kilometer van de EuroVelo 13 route ligt Mariánské Lázně, een enorm kuuroordgebouw. Ooit al eens in hetzelfde bad willen zitten waar koning Edward VII in baadde? Dat kan hier! Rondom het gebouw vind je talloze natuurlijke minerale bronnen waarvan beweerd wordt voor flink wat gezondheidseffecten te zorgen. Kan zijn, de smaak is in ieder geval afgrijselijk. U weze gewaarschuwd.

Het slaaplied van Domažlice

Voor we de volgende dag vanuit Domažlice naar Nationaal Park Šumava rijden, beklimmen we eerste nog even de toren van de stad. Die speelde een belangrijke rol in de bescherming van de stad. Vanaf de toren konden de wachters over de stad uitkijken en zien of er ergens brand was. De klim is slechts 194 treden en het uitzicht is prachtig. Doen dus!

TIP: zoek een hotelletje vlak bij de toren en hoor hoe omstreeks 23 uur Roman, de huidige torenwachter, de stad toezingt. Net als eeuwen geleden wenst hij iedereen iedere avond slaapwel en vraagt hij aan God om de stad te beschermen tegen brand en onheil. Een mooi, rustgevend ritueel. Misschien wel de perfecte afsluiter na een dagje fietsen.

Langs de bunkers van Šumava

In het Nationaal Park Šumava valt op het eerste zicht weinig te bespeuren dat aan het IJzeren Gordijn herinnert. Maar schijn bedriegt. We krijgen hulp van de plaatselijke politie om de restanten te zien. De agent brengt ons naar een gebied waar je ten tijde van de Koude Oorlog niet kon komen. Niemandsland. Hier wijst hij oude bunkers aan. Sommigen niet met het blote oog te zien, anderen kunnen we via smalle doorgangen betreden.

Het schaarse daglicht komt binnen langs gaten waar amper een machinegeweer doorheen past. Niet te geloven dat hier mensen inzaten. In totaal bestaan er ongeveer 2000 bunkers aan deze kant van het gordijn. Deze bunkers werden meestal in het holst van de nacht gebouwd. In alle stilte, zodat het niet opgemerkt werd en niemand wist waar ze lagen. Vandaag heeft dat niemandsland van toen één enorm voordeel. Veel mensen moesten gedwongen verhuizen in deze grensgebieden. Zo heeft de natuur jarenlang vrij spel gekregen. Het ongerepte landschap is prachtig om door de fietsen.

Op zoek naar de bron van de Moldau

We fietsen verder door het Boheemse Woud naar de bron van de Moldau. Het is haast niet te geloven dat dit zielige kleine stroompje water, een rivier wordt die 440 kilometer lang door Tsjechië kronkelt. De rivier ontstaat uit een aantal bronrivieren in het Bohemer Woud en mondt uit in de Elbe. De rit ernaartoe is een stevige 5 kilometer aan een stuk steil omhoog. Maar het bos eromheen is adembenemend mooi.

Alles voor altijd hetzelfde

Hoe idyllisch onze vorige slaapplek naast de toren ook was, slapen in het Nationaal Park Šumava is andere koek. Niks is mooi en alles heeft dezelfde uitstraling, geur en aanblik. Bruine lambrisering, tafelkleedjes, groene vloerbedekking, zelfs de mensen passen bij de gordijnen. Onze gids – die zijn eerste levensjaren onder het regime nog meemaakte – wordt er zichtbaar ontroerd van. Hij kwam hier als klein jongetje vaak skiën. “Enkel de WiFi laat vermoeden dat het 2021 is”, mijmert hij.

Wanneer ik wil douchen trek ik per ongeluk de hele slang uit de muur. Echte Oost Europese degelijkheid dus. Ik vloek op de koude douche en wil bijna een extra ijskoude oorlog met het management ontketenen, maar dan begin ik de schoonheid en het belang van deze plek op te nemen. Niks brengt ons op dit moment dichter bij de tijd van toen. Een ervaring als geen ander.

Van het Schwarzenbergkanaal naar de boomtoppen

Nog één fietsdag te gaan. Ditmaal volgen we het Schwarzenbergkanaal dat 52 kilometer lang is. Het kanaal werd tussen 1789 en 1791 gegraven en gebruikt om de boomstammen te vervoeren die op de bergen van Šumava gekapt werden. We zullen de hele dag langs dit kanaal fietsen dat enigszins heuvelafwaarts loopt. En daar zijn mijn gespannen kuiten op dat moment niet rouwig om.

Onze eindhalte halte is Lipno. Een plek die het hele jaar door interessant is voor toeristen. In de bergen kan je skiën en in de zomer kan je je uitleven op het grote meer. We beklimmen nog even de Treetop Walkway waar je vanop 40 meter boven de grond kunt genieten van het uitzicht op het omliggende Šumava Park. In de verte zie je ook heel duidelijk de Alpen liggen. Ik neem in stilte afscheid van deze plek. Wat een omgeving! Interessant voor zij die deze geschiedenis willen herbeleven, maar ook voor sport-en natuurliefhebbers. En dan te bedenken dat dit amper 30 jaar geleden verboden terrein was.

DOEN! De Iron Curtain Trail fietsroute in Tsjechië

Zoek je een leuke fietsuitdaging? Laat voor een keer die Mont Ventoux voor wat hij is, en overweeg The Iron Curtain Trail. De route leent zich perfect voor een meerdaagse bikepackingtocht. Ik heb alleszins nog lang niet de volledige 770 km gereden – het aandeel in Tsjechië van de 10.000 km lange EuroVelo13 –   maar dit stukje ongerepte schoonheid, smaakt in ieder geval naar meer.

Meer info lees je op: www.visitczechrepublic.nl en https://en.eurovelo.com/ev13

Noot: Wie de plaatsen opzoekt die ik vermeld, zal merken dat die verder uit elkaar liggen
dan wat ik effectief heb gefietst. Sommige stukken deden we dan ook per auto.
Deze trip was bedoeld om ons de mooiste stukken van de Iron Curtain Trail te zien. En dat is gelukt!

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

16 − zes =