Wie langs Natuurdomein Doeveren rijdt in Zedelgem heeft geen idee dat er in het midden van het bos Hejoka, de praktijk van ergotherapeut Henk Dewitte, zich bevindt. In het bos geeft hij individuele therapie en organiseert hij met Hejoka ervaringsgerichte activiteiten voor kinderen, jongeren en volwassenen met de natuur als inspiratiebron.
Tekst: Bert De Vriese
Henk, wat mogen de lezers zich voorstellen bij de therapie en activiteiten die in jullie bos plaatsvinden?
“Naast individuele therapie geven we er ook groepssessies die de band tussen ouder en kind versterken. Dat doen we door ze in het bos één op één tijd te laten doorbrengen. Veel ouders hebben het vandaag de dag enorm druk en vinden niet meer de tijd om eens iets samen met hun kind te doen. Ik begeleid er ook overgangsriten waarin jongens overgaan tot man.”
Wat gebeurt er dan bij zo’n ritueel?
“Door de rite of passage laten ze de jongensgedachten los en introduceren we hen in de mannenpsychologie. Jongens denken dat de ze het centrum van de wereld zijn, zien geen gevaar, nemen geen verantwoordelijkheid, hebben een moeder die hen verzorgt en denken dat hun leven eeuwig is. Mannen nemen verantwoordelijkheid in alles wat ze zeggen en doen, hebben geen moeder meer nodig, maar gaan een relatie aan, creëren en willen iets nalaten en beseffen dat hun leven eindig is. Ze leren samenwerken en beseffen dat ze deel uitmaken van een groter geheel. ”
Is dat iets wat we missen in onze samenleving?
“Het is iets dat we kwijt zijn in onze samenleving. Meisjes groeien naar vrouw-zijn op het moment dat ze beginnen te menstrueren, maar bij jongens ontbreekt zo’n moment. Veel ouders zeggen nog steeds tegen hun twintigjarige zonen wat ze moeten doen. Mannen die in de jongenspsychologie blijven steken, zijn schadelijk voor zichzelf en hun omgeving. Denk aan de vele #metoo-schandelen… Eigenlijk draait het om het verkrijgen van erkenning.”
En hoe kan de natuur daarbij helpen?
“De natuur is een plek waar je naartoe kan gaan. Alle zintuigen worden er aangesproken, weg van de virtuele wereld. Voor een activiteit gaan alle smartphones en horloges in de blackbox en leven we in no time. Er is geen tijd, alleen het nu. Hierdoor zijn de ouders ook 100 procent aanwezig en niet afgeleid. Kinderen, jongeren en ouders spelen en ravotten samen, maken vuur, koken op dat vuur. Als ouder in het Westen sta je vaak helemaal alleen in voor de opvoeding van je kind. Je moet alles zelf organiseren, maar vroeger leefde heel de familie dichter bij elkaar. Als vader is het belangrijk om te weten dat je, je kind niet alles kan geven. Het heeft ook andere rolmodellen nodig en als je in een groep tijd doorbrengt in de natuur zie je hen die rolmodellen ontdekken.”
Niet iedereen zegt fan te zijn van de natuur, sommige mensen identificeren zich als ware stadsmensen. Heeft vertoeven in de natuur op alle mensen hetzelfde effect?
“In de natuur heerst een andere dynamiek dan in de stad. Het is een oergevoel dat je overheerst als je in het wild wandelt. De natuur blijft ook verwonderen. Onlangs zag ik in het bos twee kikkers paren. Ik heb er een foto van genomen, want het was iets wat ik nooit eerder zag. Als het schemert is voor kinderen niets spannender dan in het bos reeën te spotten. We maken als mens deel uit van de natuur, maar we zijn onze voeling ermee kwijtgeraakt. Als het stormt, schiet iedereen in angst, maar een storm heeft zijn functie: plaats maken in het bos door dode takken en bomen in slechte staat te verwijderen.”
Heb je tips voor wie terug voeling met de natuur wil krijgen?
“Verleg je grenzen, maar doe het stap voor stap. Als je je in de natuur begeeft, krijg je automatisch voeling met je lijf. Je kan zwemmen in koud of wild water of spring over een gracht. Maak je vuil en maak contact met wat er is. Gewoon een toer gaan wandelen is voor kinderen veel te saai. Neem een zakmes mee als je de natuur intrekt en leer ermee werken. Experimenteer eens om vuur te maken zonder lucifers. Er zijn enorm veel manieren om vuur te maken en die vaardigheden kan je leren. Kinderen die in de natuur opgroeien en die verwondering ervaren hebben meer respect en zorg voor de natuur. Ook later als ze volwassen zijn.”
Welke gewoontes stop je in je routine om in verbinding te blijven met de natuur?
“Ik neem elke ochtend een duik in onze vijver, ook in de winter. Het koude water geeft mij zoveel energie. Gisteren heb ik vanuit m’n vijver de volle maan gezien onder enkele bomen. Op zo’n moment voel je dan verbinding met alles wat er is. Ik rij met m’n hond in de fietskar naar het werk, zij helpt mee in de therapie met kinderen die zich moeilijk kunnen uitdrukken. En elke dag hak ik zelf m’n hout om vuur te maken, want in de chalet in het bos is er geen centrale verwarming. Zo hecht ik veel meer waarde aan alles wat er is.”