The new kid on the block: hardlooptherapie. Oorspronkelijk ontwikkeld als aanvullende, niet-medicamenteuze behandeling voor mensen met depressieve klachten, maar in de praktijk blijkt dit soort rustige duurlopen onder begeleiding uiteenlopende problemen te verhelpen én – misschien nog belangrijker – te voorkomen. Maar wat is hardlooptherapie eigenlijk? We gaan ten rade bij Tessa de Schipper, die sinds een kleine twee jaar ‘Flow Runningtherapie’ aanbiedt.

Tekst: Charlotte Dewilde / Foto’s: Tessa de Schipper & Charlotte Dewilde

Wat is hardlooptherapie?

Wat betekent ecospychologie voor jou en hoe past runningtherapie daarin?

Tessa: “Voor mij betekent ecopsychologie het toepassen van alternatieve ‘therapievormen’ zoals runningtherapie en mindful wandelen of lopen. Bij runningtherapie leg ik de focus op het lopen zelf en bepaalde bewegingen. Bij mindful wandelen en lopen daarentegen ga ik expliciet met de natuur en omgeving om. Denk hierbij aan: wat ruik, zie, hoor en voel ik. Hier is voornamelijk de innerlijke rust, ook mooi omschreven als ‘het hoofd leegmaken’, belangrijk.”

Hoe belangrijk is het stukje ‘eco’, de natuur?

“De verbondenheid met de natuurlijke omgeving is een cruciaal element in de therapie. Zo kies ik bewust voor een rustige groene plek en geen atletiekpiste of sportterrein. Ook probeer ik mijn cliënten continue te prikkelen door ze op een andere manier naar hun eigen omgeving te laten kijken. De dagdagelijkse omgeving wordt als het ware omgetoverd in een speeltuin en routines worden doorbroken. Hierbij zoek ik steeds naar stukjes natuur uit de eigen omgeving van de cliënt, zodat de drempel om het plekje opnieuw te bezoeken niet te groot is.”

Van nature stressverlagend

Zelf ben ik een ‘groen outdoormens’. Ik heb ook enkele therapieën gevolgd, zoals slaap- en cognitieve gedragstherapie, maar deze bestonden steevast uit een reeks gesprekken achter een gesloten deur. Waarin onderscheidt ecotherapie zich?

“Bij de klassieke therapie denken we meteen aan het clichébeeld van de sofa in een kleine kamer. Het grootste onderscheid is dat ecotherapie buiten plaatsvindt. Zelf ervaar ik steeds dat cliënten tijdens het wandelen veel gemakkelijker vertellen. Het lichaam is in beweging is en het verhaal rolt er als het ware uit. Er is ook geen direct oogcontact, wat rustgevender werkt. Langere stiltes zijn trouwens ook veel minder onaangenaam, aangezien stilte inherent verbonden is met de natuur. Dit vind je ook terug in mijn runningtherapie, aangezien het hier niet gaat om zware trainingen, maar wel om laag intensieve inspanningen in een opbouwend traject van 6 of 12 sessies.”

Het klinkt misschien cliché, maar ik hou aan mijn ‘30 minutes of sports a day, keeps a doctor away’. Een uurtje in de bossen lopen, vervult me met nieuwe energie die koffie me niet kan leveren. Wat doet buitensport met onze fysieke en mentale gezondheid?

“Bij bureauwerk moeten we ons heel hard concentreren en dit kost heel veel mentale energie. Als we naar buiten gaan, verleggen we de focus van externe factoren, zoals een computer, naar ons eigen lichaam. Voornamelijk groene omgevingen en in het bijzonder natuurgeluiden werken stressverlagend op ons zenuwstelsel. Mensen zijn oorspronkelijk voorgeprogrammeerd voor twee belangrijke dagtaken: eten zoeken en zich in veiligheid brengen. In plaats daarvan worden we gebombardeerd met informatie en komen er ontelbaar veel externe prikkels op ons af, die we snel moeten zien te verwerken. Naast de stressverlagende eigenschap, brengt sporten ook het gelukshormoon dopamine op gang. En dit medicijn is volledig gratis.”

Een met de sneeuw

In januari bracht ik een ‘coole’ nacht door in een iglo op een 2000 meter hooggelegen gletsjer. Heb ik hier dan onbewust ecotherapie gevolgd?

“Als je het gevoel hebt dat deze unieke ervaring je heeft geprikkeld, dan mag je dit gerust als ecotherapie zien. Het verlaten van je comfortzone, jezelf uitdagen en je grenzen verleggen maken inherent deel uit van ecotherapie.”

Ecotherapeut, natuurcoach, mindfulnesscoach… Allemaal uit dezelfde klei gebakken of is er wel degelijk een verschil tussen deze nieuwe paramedische beroepen?

“Het verschil is inderdaad moeilijk uit te leggen, maar toch hebben deze therapeuten en coaches elk een eigen focus, richting en achtergrond. Eigenlijk vind ik het veel belangrijker dat de cliënt een klik heeft met de therapeut of coach dan de titel die op het naambordje staat.”

De wins van ecotherapie

In pandemietijden komen naast complottheorieën ook trends zoals ‘back to basic’ naar boven. Herken je dit fenomeen bij cliënten? En waarom kiezen mensen, ook al zijn ze niet ziek, voor ecotherapie?

“Heel vaak begeleid ik vrouwen met een voltijdse job en een druk gezinsleven die niet ziek zijn, maar continu het gevoel hebben dat ze op de toppen van hun tenen lopen. Met ecotherapie willen ze terug dichter bij zichzelf komen en mindful wandelen of lopen kan dan rust en ontspanning brengen. De coronapademie en de quarantaine deden inderdaad vele mensen beseffen ‘in welke tijd leven wij eigenlijk?’. Bewustzijn en zelfzorg worden nu meer gewaardeerd. Tijdens de quarantaine deden vele mensen ook noodgedwongen activiteiten buiten en beseften ze plots dat ze dit eigenlijk wel leuk vonden.

Kan ik afsluiten met de conclusie dat ecotherapie niet enkel genezend, maar zeker ook preventief werkt om bijvoorbeeld je veerkracht te versterken?

“Zeker, het versterken van je veerkracht is voor mij een van de belangrijkste ‘wins’ van ecotherapie. Met ons typisch Belgisch weertje vinden natuurlijk vele van mijn runningtherapiesessies door in de regen, koude of wind. Met deze onaangename weersomstandigheden leer je omgaan. Dit kan je dan helpen om ook met moeilijke situaties in het dagdagelijkse leven om te gaan.”

Wil je meer weten over mindful wandelen, mindful lopen of runningtherapie, neem dan gerust contact op met Tessa of breng een bezoekje aan flowrunningtherapie.be.

Lees ook: mindful hardlopen in het Hoge Noorden