Zwemvijvers, openluchtzwemmen, natuurzwemmen… België heeft het omarmd! Ook deze zomer regent het aan initiatieven om wildzwemmen op meer plaatsen mogelijk te maken. Waar kan je deze zomer – gegarandeerd boetevrij – terecht om te zwemmen in de natuur?

In landen als Scandinavië, Zwitserland, Schotland, IJsland en de Baltische staten is wildzwemmen gewoon overal toegelaten, tenzij er expliciet staat dat het verboden is. In deze landen is zwemmen in de natuur een recht dat valt binnen ‘the right to roam’ (freedom to roam, everyman’s right, Wegefreiheit oftewel ‘het recht op bewegingsvrijheid’).

In een aantal andere landen bestaat dit recht ook, maar is de situatie minder duidelijk of verschilt wat wel en niet mag van gebied tot gebied. Dit is bijvoorbeeld het geval in Engeland, Wales, Duitsland, Oostenrijk en Tsjechië.

Wildzwemmen in België?

In ons land is de situatie vrij strikt en mag je enkel wildzwemmen in zwemzones waar dit expliciet is toegelaten. In veruit de meeste vijvers, meren, plassen en kanalen mag het niet – ook al zie je op veel plaatsen geregeld mensen illegaal het water in duiken. In de Schotense Vaart, de duikplas in Zutendaal, de Mellevijver bij Turnhout, het kanaal Bossuit-Kortrijk of aan het Sint-Annastrand in Antwerpen bijvoorbeeld, waar zwemmen in de natuur om uiteenlopende redenen ongewenst of gevaarlijk én dus verboden is. De boetes zijn ook niet min. Op vele plekken waarschuwen bordjes voor een GAS-boete tot € 350.

Hier mag je zwemmen in de natuur!

Gelukkig zijn er steeds meer zones waar het wél mag, sommige in natuurgebied, andere pal in of vlakbij de stad. Hieronder een selectie per provincie. Let wel op en check de website of informatiepagina van de desbetreffende zwemplek voor je vertrekt. Het kan namelijk zijn dat zwemmen in toegestane zones tijdelijk niet toegelaten is wanneer de kwaliteit van het water onvoldoende is.

• Zwemmen in de natuur in Antwerpen
• Zwemmen in de natuur in Oost-Vlaanderen
• Zwemmen in de natuur in West-Vlaanderen
• Zwemmen in de natuur in Limburg
• Zwemmen in de natuur in Vlaams-Brabant
• Zwemmen in de natuur in Brussel
• Zwemmen in de natuur in Luxemburg
• Zwemmen in de natuur in Luik
• Zwemmen in de natuur in Henegouwen
• Zwemmen in de natuur in Namen

Deze zomer mochten we enkele nieuwe locaties aan ons lijstje toevoegen. Vergeten we een niet te missen plek? Laat ons het geruste weten via redactie[@]farout.be. Dan checken we het uit en zetten we de locatie erbij.

Meer mogelijkheden

Goed nieuws: de conceptnota voor een wijziging van de regelgeving rond zwemmen in openlucht is ingediend. Daartoe voerde de Vlaamse overheid een studie die de aanpak met verschillende andere landen vergelijkt. Het advies is om buitenzwemmen uit te breiden. Hetzij door zwemmen in open water net als in veel andere landen toe te staan, op eigen verantwoordelijkheid, en enkel plaatsen waar zwemmen echt onveilig is uit te sluiten. Hetzij door meer zwemplekken te erkennen.

Veilig wildzwemmen

1. Zwem niet alleen. Vraag iemand mee of laat iemand je vanaf de kant in de gaten houden.
2. Draag waterschoenen, zeker op plaatsen waar de zichtbaarheid slecht is of er rotsen zijn.
3. Duik niet. Je weet niet hoe diep het is of wat er zich onder het wateroppervlak bevindt.
4. Ga uit het water als je het koud krijgt of je niet lekker voelt.
5. Respecteer waarschuwingsbordjes, bv. voor blauwalg, waterrecreatie of scheepvaart.

Handige map

Precies weten waar zwemmen in de natuur wel en niet mag?

• De Vlaamse Overheid houdt een overzichtskaart met erkende zwemvijvers en recreatiedomeinen in Vlaanderen up to date op kwaliteitzwemwater.be.
• Een overzicht van de zwemzones in Wallonië vind je op de website van ‘Wallonie service public’ wallonie.be/baignade en op rtbf.be.
• In Nederland kan je de zwemwatertelefoon bellen; de nummers (per provincie) en een overzichtskaart vind je op zwemwater.nl.

Kwaliteitslabel Blue Flag

Deze zomer ontvangen 34 Belgische stranden, jachthavens en zwemvijvers het kwaliteitslabel Blue Flag. Dit internationaal label beloont de zwemplekken hun uitstekende waterkwaliteit, netheid, veiligheid, aanbod en toegankelijkheid. Enkele van de in ons overzicht genoemde plaatsen staan erbij, zoals het Zilvermeer, De Gavers, Blaarmeersen en Boekenberg. Daarnaast staan er vooral kuststranden en jachthavens tussen.